Görünenin Ötesini Gör / Emre Erdal

Teknolojinin gelişmesi hayatımızda geri dönülemez olumlu ve olumsuz değişikliklerin olmasını sağladı,
 hayatın her alanında olduğu gibi sosyal ilişkilerimizin de bambaşka bir boyuta geçmesine neden oldu.
 Bununla paralel sosyal medya platformlarının yaygınlaşması yüz yüze iletişimi sanal bir ortama taşıdı,
 varoluş bu alanlara indirgendi, birlikte paylaşımlar azaldı, yalnızlık ve buna bağlı psikolojik sorunlarda
 artış olmaya başladı. Mutluluk kavramı çoğu kişi için artık sosyal medyada yansıtılan algılara endeksli
 diyebiliriz. Kendi mutluluğumuzu başkalarının yaptığı paylaşımları kıyaslayarak konumluyoruz. Onların
 yansıttığı mutlu göründükleri anları kıskanıyor, daimi bir mutluluk varmış gibi kendimizde onlara göre
 eksik ne yaptığımızı düşünüp huzursuz oluyoruz. Bu durum artık özellikle ergen bireylerde kendisini
 fazlasıyla hissettiriyor. Yapılan araştırmalara istinaden Amerika’ da gençler arasında ölüm
 sebeplerinde motor kazalarından sonra intihar ilk sırada geliyor, temel neden olarak da tatminsizlik,
 anlam boşluğu gösteriliyor.
 Yeni ilişki biçimleri ve algıların birbirine geçtiği, yönlendirmelerin kafa karıştırdığı bir dönemde neye
 inanacağımızı, hangi doğruya güveneceğimizi şaşırıyor, hangi yöne gideceğimize karar verebileceğimiz
 kılavuzlar arıyoruz. Algı bombardımanın neden olduğu karmaşıklığının diğer bir sakıncası doğruların
 yer değiştirmiş olması. Sanal gündemin dışında bir duruş sergilemek artık normal değilmiş gibi
 algılanıyor. Bu gündemin dışında kalmayı tercih ettiğinizde adeta dışlanıyorsunuz. Yani makul
 olmayan tutum ve düşünce o kadar çok değer görüyor ki makul olan neredeyse delilikle itham
 ediliyor.
 Medyanın, mesajların, sosyal medyanın olumsuz etkilerinin en çok hissedildiği bir alan da insanların
 dış görünüşleri üzerinde oluyor. Çarpıtılmış, gerçek olmayan bir söylemle ideal olarak sunulan beden
 imajına benzemek için insanlar artık can atıyor. Başarılı ve ya başarısız olmak, mutlu olmak ya da
 olmamak neredeyse ideal bir dış görünüş-güzelliğe endeksli bir durumda. Popüler kültür ikonlarına ve
 ünlülere benzemek amacıyla estetik operasyonlar artık orta okul seviyesine gelmiş durumda, her yıl
 dünyada açlık sorununu bitirebilecek miktarın üzerinde para kozmetik sektöründe harcanıyor. Dış
 görünüş metalaştı, güzellik ölçülebilir somut bir alana indirgendi, kusursuzluk peşinde koşmak ulvi bir
 amaç oldu. Algı dünyasında ne olduğundan ziyade nasıl göründüğü daha önemli.
 Kalıplaşmaya başlayan olumsuz algıları birden değiştirmek çok zor, yel değirmenlerine karşı savaşmak
 gibi bir şey, ama oturup şikayet etmek yerine düzeltmeye bir yerden başlamak gerekiyor. Bununla
 beraber umut verici gelişmeler de yok değil, bahsettiğimiz medya algısının olumlu bir yönü farkındalık
 ve duyarlılığın geçmişe kıyasla olumlu yönde ilerliyor olması. Her ne kadar en çok izlenen, takip
 edilenler ‘kusursuz dış görünüşe sahip’ olarak sunulan popüler kültür temsilcileri olsa da farklılıkların
 temsiliyetiyle ilgili olumlu adımlar atılıyor, dış görünüşü ‘ideal’ olmayan kişiler medyada daha çok
 görünür olmaya başladı, başlamalı da. Farklılıkları olan bireyleri sosyal medya sayesinde de daha çok
 görebiliyoruz. Olumlu örneklerin artması ve görünürlüğün sağlanması kapsayıcılık ve ‘normal’
 algısının pozitif ilerlemesi bağlamında çok önemli.
 Olumlu algıların sağlanması için küçük yaşlardan itibaren medyaya eleştirel bakış açısı kazandırmaya
 yönelik eğitimlerin verilmesi gerekiyor. Özendirici, yönlendirici mesajlara karşı eleştirel bir bakış açısı
 geliştirilmezse girdaba kapılıp savrulmak ve algı tuzağına düşmek işten bile değil. Görünenin ötesini
 görmek dileğiyle…